ï

Onderwerp calamiteit Loonsedijk /vuurwerk

D.d. 5 januari 2020

 

Inleiding

 

Tijdens Oud en Nieuw is er op de Loonsedijk in Lage Zwaluwe een gasleiding door vuurwerk vernield en is er gas in het riool terecht gekomen. Mede hierdoor heeft een deel van de bewoners aan de Loonsedijk de nacht buitenshuis moeten doorbrengen.

 

Inmiddels is het bekend dat de oorzaak is te vinden in vuurwerk dat in een straatkolk is ontploft. Aangezien alle voorzieningen zoals riolering, gas en dergelijke in een leidingstraat lopen, is door de breuk in de gasleiding gas in het riool terecht kunnen komen.

 

De fractie van de CAB heeft de volgende vragen (graag bij alle vragen een toelichting):

 

1)      Kunt u aangeven of er naar aanleiding van de melding ’s nachts een calamiteitenprotocol in werking is getreden en hoe deze eruit heeft gezien? Uit een telefonisch gesprek met een bewoner is namelijk naar voren gekomen dat de evacuatie ad hoc gebeurde en lang onduidelijk was of iedereen was geëvacueerd, waar de bewoners moesten blijven en wanneer ze weer naar huis mochten. Antwoord:

 

1.      Een calamiteit is niet voor niets een calamiteit. Deels kan deze worden opgeheven door te werken volgens procedures en deels door improvisatie aangezien iedere calamiteit/omstandigheid weer anders is. In eerste instantie is de melding door de Gemeenschappelijke Meldkamer (GMK) uitgegeven aan de brandweer. Deze heeft het gaslek geconstateerd dat vermoedelijk is ontstaan door zwaar vuurwerk dat tot ontploffing is gebracht in de straatkolk. Vervolgens zijn door de meldkamer Evides, de politie en de officier van Dienst Bevolkingszorg (gemeente) gealarmeerd en ter plaatse gegaan. Later is de piketdienst Openbare Werken gealarmeerd in verband met het plaatsen van afzettingen. De omvang van de calamiteit was dusdanig dat kon worden volstaan met een zogenaamd motorkapoverleg en verdere opschaling onnodig was. Op basis van dit overleg tussen brandweer, politie, gemeente en Evides is besloten tot ontruiming van enkele woningen nabij het gaslek. De bewoners zijn


opgevangen in café Ligthart. Mede gezien het feit dat de gasleiding door de explosie vervormt was, was het in eerste instantie moeilijk in te schatten hoe lang reparatie zou duren.

 

2)      Waarom is er op Nieuwjaarsdag niet iemand van het college (uit interesse) langs geweest om polshoogten te nemen van de situatie? De bewoners hebben immers een groot deel van de nacht elders door moeten brengen.

 

Antwoord:

 

De officier van Dienst Bevolkingszorg (OVDBZ) heeft ’s nachts (04:11 uur) contact opgenomen met de ambtenaar openbare orde en veiligheid (AOV). De OVDBZ gaf aan dat enkele bewoners waren opgevangen en tevreden waren over de opvang en het optreden van de hulpdiensten. Om die reden is door de AOV-er de inschatting gemaakt op Nieuwjaarsdag omstreeks 09:45 uur via Whatsapp de dienstdoende loco-burgemeester Stoop en ook de burgemeester te informeren. De burgemeester is na het uitvoeren van startschot voor de Nieuwjaarsduik ter plaatse geweest en heeft daar met enkele mensen gesproken en heeft zich laten informeren door een medewerker van Evides.

 

Daarnaast zijn de loco-burgemeester en burgemeester die ochtend door de AOV-er op de hoogte gehouden van de situatie via whatsapp- en telefonisch contact.

 

3)       Hoe heeft het kunnen gebeuren? Waarom zijn straatkolken niet dusdanig beveiligd dat er onmogelijk schade aan een gasleiding kan voorkomen.

 

Antwoord:

 

De oorzaak van deze calamiteit ligt buiten de invloedsfeer van de gemeente. We kunnen geen verantwoording nemen over gedrag van mensen die vuurwerk in rioolputten gooien. Het beveiligen van rioolputten is wel mogelijk maar erg kostbaar. Niet alleen de aanschaf maar het reinigingen van de kolken wordt ook fors duurder door het “ontlocken” van de kolken.

 

4)      We hebben van bewoners vernomen dat de straatkolk mogelijk ondeugdelijk is geplaatst toen deze een aantal jaren is vervangen. Normaliter hoort zo’n kolk rondom in het beton te zitten en dat schijnt bij deze straatkolk niet het geval te zijn geweest. Klopt dit?

 

Antwoord:

 

Tijdens de aanleg van de straatkolken (rond 1997) heeft de aannemer de bodem van de kolken afgezaagd. Dit omdat de kolken op de gasleiding kwamen (dit is een constatering achteraf). Hij heeft een nieuwe bodem in de kolk aangebracht. Deze bodem is in de loop van de tijd versleten en kapot gegaan. Het is te lang geleden om


te achterhalen of de werkzaamheden conform opdracht en met goedkeuring van de gemeente heeft plaatsgevonden. Het klopt niet dat een kolk rondom in het beton moet worden aangebracht. Deze worden in de koude grond geplaatst.

 

 

 

5)      Als deze straatkolk inderdaad ondeugdelijk is geplaatst dan wel aangesloten op het riool, kan dit dan mogelijk voor de hele straat gelden? Gaat u dit op korte termijn inspecteren?

 

Antwoord:

 

We hebben op 2 januari jl. een inspectie uitgevoerd naar de kolken in de Loonsedijk. Daaruit bleek dat er twaalf kolken geen vaste bodem meer hebben of beschadigingen in de wanden hadden. We onderzoeken oplossingen die herhaling van schade aan de gasleiding voorkomen.

 

6)      Wij begrijpen dat normaliter een straatkolk bestand is tegen vuurwerk en dat dit zo beveiligd is dat er geen schade is voor gasleidingen of andere nutsvoorzieningen. Kunt u aangeven hoe dit is geborgd in onze gemeente bij projecten en inspecties die regelmatig aan rioleringen worden uitgevoerd.

 

Antwoord:

 

Uw opmerking klopt dat kolken tegen normaal vuurwerk bestand zijn. Zeer zwaar (illegaal) vuurwerk beschadigen de kolken en mogelijk ook het netwerk in de buurt van de kolk. We inspecteren alleen de hoofdleiding. Huisaansluitingen en kolken inspecteren we niet.

 

7)      Geeft de ontstane situatie op de Loonsedijk u nog aanleiding om extra inspecties te plegen in onze gemeente of toekomstige controles aan te scherpen om soortgelijke calamiteiten te voorkomen in onze kernen.

 

Antwoord:

 

Nee. Het is onhaalbaar om alle kolken te controleren. De nutsvoorzieningen zijn niet nauwkeurig genoeg ingemeten om een selectie te maken van te inspecteren kolken.

 

8)      De calamiteit op 1 januari en de wegafsluiting van de Loonsedijk viel gedeeltelijk samen met de Nieuwjaarsduik aan de Reeweg (De Put) in Lage Zwaluwe. Is de organisatie voldoende op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen rondom de calamiteit?

 

Antwoord:


De organisatie van de Nieuwjaarsduik is geïnformeerd door de politie over de ontwikkelingen.

 

9)      Waarom zijn er door de gemeente geen professionele verkeersregelaars aangeboden aan de organisatie? We hebben begrepen dat de organisatie zelf maar vrijwilligers bij de ingangen hebben weggezet om het publiek dat naar de Nieuwjaarsduik wilden gaan te informeren.

 

Antwoord:

 

Het is Nieuwjaarsdag. De organisatie van inhuur van professionele verkeersregelaars zou veel tijd hebben gekost en enige tijd geduurd hebben voordat verkeersregelaars ter plaatse zouden zijn. Inmiddels was het lek gedicht en de weg deels weer open voor verkeer. Voorzien werd dat tegen de tijd dat verkeersregelaars beschikbaar zouden zijn deze niet meer nodig waren.

 

De oorzaak van de calamiteit aan de Loonsedijk was vuurwerk. Sinds een paar jaar heeft de gemeente een vuurwerk meldings-app geopend en worden er vuurwerkvrije zones aangewezen. Over de werking van de app alsmede controle op naleving op deze vuurwerkvrije zones hebben wij diverse opmerkingen van inwoners ontvangen.

 

10)  Hoe lang is de app in de lucht? Wij hebben begrepen alleen op 30 en 31 december vanaf 14.00 tot 22.00 uur.

 

Antwoord:

 

De app was in de lucht op 30 december van 14 tot 22 uur en op 31 december van 9 tot 17 uur.

 

11)  Waarom is de app zo’n korte tijd beschikbaar en heeft u niet besloten om deze app langer open te stellen voor onze inwoners om te reageren?

 

Antwoord:

 

De app is dit jaar voor het eerst geïntroduceerd en betreft een samenwerking tussen het politieteam Dongemond en de Dongemond gemeenten.

 

De app is alleen ingesteld in tijden dat er sprake is van combi diensten politie en BOA’s. Door gebruikmaking van de app kunnen meldingen rechtstreeks naar het politieteam Dongemond worden gezonden waardoor deze zonder tussenkomst van de meldkamer direct via de portofoon kunnen worden doorgegeven aan de politieagenten en BOA’s die daarvoor in dienst zijn. Doel is vergroten van pakkans en minder belasting van de meldkamer in deze drukke periode.

 

12)  Wat wordt er precies met een melding op de app gedaan? Is dit puur om achteraf te bepalen hoeveel overlast er is gemeld of wordt er ook direct actie ondernomen?


Antwoord:

 

Zie beantwoording vraag 11.

 

13)  Wij hebben van diverse inwoners vernomen dat er geen actie wordt ondernomen als er een melding wordt gemaakt van vuurwerkoverlast?

 

Antwoord:

 

De veelheid aan meldingen en het feit dat na aanhouding van vuurwerkovertreder(s) of inbeslagname van vuurwerk met veel schriftelijke afwerking gepaard gaat en de beschikbare personele capaciteit, draagt bij aan het feit niet alle meldingen direct opgepakt konden worden.

 

14)  Wij kunnen ons voorstellen dat er meer meldingen zijn dan dat er door handhaving kan worden opgepakt. Is het dan niet verstandiger om het verwachtingspatroon rondom de app te temperen? Of bijvoorbeeld te vermelden dat bij ernstige situaties het beter is om de politie te bellen?

 

Antwoord:

 

Ernstige situaties is een subjectief gegeven. Men staat altijd vrij om rechtstreeks de politie te bellen. Nogmaals, het is de eerste keer dat de betreffende app is gebruikt. Het verwachtingspatroon zal meegenomen worden in de evaluatie.

 

15)  Hoe vindt de controle op handhaving van het niet afsteken van vuurwerk rondom vuurwerkvrije zones plaats door de gemeente? Wij hebben immers diverse signalen ontvangen dat er toch veel vuurwerk is afgestoken in gebieden waar een vuurwerkvrije zone was.

 

Antwoord:

 

De gemeente heeft in samenwerking met bewoners van de Helkantsedijk, als pilot één vuurwerkveilige zone afgesproken. Daarnaast heeft het college middels een aanwijzingsbesluit objecten aangewezen waar het verboden is binnen een redelijke afstand consumentenvuurwerk te gebruiken. Er is niet echt sprake van zones. De aandacht van het toezicht en handhaving richt zich vooral op de hotspots. De objecten genoemd in het aanwijzingsbesluit maken daar onderdeel van uit. Daarnaast wordt er zoveel mogelijk actie ondernomen op vuurwerk meldingen. De politie en BOA’s kunnen helaas niet overal tegelijkertijd aanwezig zijn.

 

16)  Doet de gemeente wel voldoende aan voorlichting om vuurwerkvrije zones bekend te maken bij de inwoners? Zou het tijdelijk plaatsen van borden bij de zones mogelijk een uitkomst zijn?

 

Antwoord:


Zie beantwoording vraag 15 ten aanzien van zones. Bij de vuurwerkveilige zone op de Helkantsedijk zijn wel borden geplaatst. Het zou zeer kostbaar en tijdrovend zijn om bij al de, in het aanwijzingsbesluit genoemde objecten in alle kernen, borden te plaatsen. Bovendien kan dit vervolgens weer leiden tot extra schade aan gemeentelijke objecten als men de borden vernield met vuurwerk.

 

De gemeente heeft voorafgaand aan de jaarwisseling zowel in ’t Carillon, de website en via social media aandacht besteed aan diverse (veiligheids-)aspecten ten aanzien van de jaarwisseling.

 

 

 

 

Namens de fractie van Combinatie Algemeen Belang J.J. Praat